Oranjekoek
Fullscreen
ORANJEKOEK
Item in het NOS journaal
[NL] Zoveel Friese bakkers, zoveel oranjekoeken. Het bekende gebak is onlosmakelijk verbonden met de Friese cultuur, maar ‘nuchter’ kun je de feestelijk versierde oranjekoek niet noemen. Elke bakker maakt er een kunstwerkje van, met glazuur, crème of slagroom en verschillende eetbare decoraties. Soms naar de fantasie van de bakker, maar vaker naar een via vele bakkersgeneraties overgeleverd idee over ‘hoe de oranjekoek hoort te zijn’. Dé oranjekoek bestaat niet. Ze heeft net als de Friese identiteit vele nuances, die in de vorm van dit project, bedacht samen met Marijke van Ruiten, beeldend in kaart worden gebracht.
Met een zelfgebouwde fotostudio in een busje ben ik samen met stagiaire Inge Nicolaij de hele provincie doorkruist om bij alle 93 Friese bakkers hun oranjekoek te fotograferen.
Friese Oranjekoek kent een lange historie. Nog steeds wordt ze door vele Friezen geregeld gegeten en is de koek een symbool van de Friese cultuur. Friezen discussiëren graag over welke bakker de beste oranjekoek bakt of over of de traditionele crème of juist slagroom het lekkerst is. We rijden graag een blokje om, om de oranjekoek te halen van onze favoriete bakker. Gaan we op familiebezoek buiten de provincie, dan gaat er geregeld een oranjekoek mee op de achterbank.
Over wat ‘Echte Fryske Oranjekoeke’ is hebben vele Friezen een idee. Toch heeft elke bakker zijn eigen decoratiewijze. Van oudsher gebeurt het met crème en gekonfijte vruchten, maar tegenwoordig ook met slagroom en verse vruchten of een chocolaatje. De receptuur in de Wâlden verschilt van die van de Súd-Westhoeke en de opmaak van de koek in Leeuwarden is anders dan die in Harlingen. Er zijn 92 unieke Friese bakkerijen en dus ook zoveel verschillende oranjekoeken. Het aantal bakkers daarentegen neemt langzamerhand af en als de bakker ophoudt met zijn zaak, sterft ook zijn oranjekoek-signatuur uit.
Van bovenaf gefotografeerd veranderen de gedecoreerde vierkante stukjes koek in frivole tegeltableaus. Door de opgespoten crème krijgen de zoete pronkstukjes bovendien een sculpturaal karakter, waarbij ieder subtiel verschil zich aan de kijker laat zien.
De serie bestaat uit 178 foto's (zowel de crème als de slagroom-oranjekoeken zijn gefotografeerd). Ze zijn allemaal op dezelfde manier vastgelegd, om zo een totaalbeeld van de Fryske Oranjekoeke anno 2013 te creëren. Een bijna oneindige reeks zorgvuldig gefotografeerde oranjekoeken, gemaakt door bakkers met elk hun eigen handschrift. De serie geeft een inzicht in de verschillen en overeenkomsten binnen onze provincie, verwijst naar onze tradities en legt dit culinair erfgoed voor de toekomst vast.
In 2015 waren de oranjekoeken te zien in het Fotomuseum in Den Haag.
Ook heeft het Fries Museum 9 oranjekoekfoto's toegevoegd aan hun collectie, deze zijn daar in 2013/2014 tentoongesteld.
Volg het project op Facebook en binnenkort op Instagram.
Oranjekoek also on Facebook!
[EN] Visual artist Marijke van Ruiten and I work alongside on a ongoing project in which we research the Frisian identity by means of photography. Using the well-known Frisian sober view, we work on a visual cross section of the province of Fryslân (NL). Starting with collecting oranjekoek from all Frisian bakeries.
Oranjekoek is a traditional Frisian cake with a long history. It is still consumed quite often by (almost) all Frisians, and they can have vivid discussions about which baker bakes the best oranjekoek or about if the traditional topping of butter crème or the more modern whipped cream is most yummy. They tend to make a detour for oranjekoek from their favourite baker and take a cake in the back of the car when visiting family outside the province.
Rear Fryske Oranjekoek. Nevertheless, every baker has it's own way of decorating the cake. Traditionally with butter crème and candied fruit, now with whipped cream and fresh fruits and chocolate decoration. The sweet showpieces have something rather sculptural as a result of the application of the cream. When viewed from the top, these decorated squares of cake seem to have affinity with tiles.
It can be concluded that although all oranjekoek is seen as typical Frisian by Frisians, every oranjekoek is somehow different too. By recording the oranjekoeken from all bakeries within the province, a complete image of Frisian Oranjekoek anno 2012 arises. An infinite series of oranjekoeken made by bakers, all of which have their own signature, possibly to be seen as a form of Frisian decoration.
The series provides us with an insight into the differences and similarities within the province, it refers to the Frisian traditions and captures this culinary heritage for the future.
ORANJEKOEK
Item in het NOS journaal
[NL] Zoveel Friese bakkers, zoveel oranjekoeken. Het bekende gebak is onlosmakelijk verbonden met de Friese cultuur, maar ‘nuchter’ kun je de feestelijk versierde oranjekoek niet noemen. Elke bakker maakt er een kunstwerkje van, met glazuur, crème of slagroom en verschillende eetbare decoraties. Soms naar de fantasie van de bakker, maar vaker naar een via vele bakkersgeneraties overgeleverd idee over ‘hoe de oranjekoek hoort te zijn’. Dé oranjekoek bestaat niet. Ze heeft net als de Friese identiteit vele nuances, die in de vorm van dit project, bedacht samen met Marijke van Ruiten, beeldend in kaart worden gebracht.
Met een zelfgebouwde fotostudio in een busje ben ik samen met stagiaire Inge Nicolaij de hele provincie doorkruist om bij alle 93 Friese bakkers hun oranjekoek te fotograferen.
Friese Oranjekoek kent een lange historie. Nog steeds wordt ze door vele Friezen geregeld gegeten en is de koek een symbool van de Friese cultuur. Friezen discussiëren graag over welke bakker de beste oranjekoek bakt of over of de traditionele crème of juist slagroom het lekkerst is. We rijden graag een blokje om, om de oranjekoek te halen van onze favoriete bakker. Gaan we op familiebezoek buiten de provincie, dan gaat er geregeld een oranjekoek mee op de achterbank.
Over wat ‘Echte Fryske Oranjekoeke’ is hebben vele Friezen een idee. Toch heeft elke bakker zijn eigen decoratiewijze. Van oudsher gebeurt het met crème en gekonfijte vruchten, maar tegenwoordig ook met slagroom en verse vruchten of een chocolaatje. De receptuur in de Wâlden verschilt van die van de Súd-Westhoeke en de opmaak van de koek in Leeuwarden is anders dan die in Harlingen. Er zijn 92 unieke Friese bakkerijen en dus ook zoveel verschillende oranjekoeken. Het aantal bakkers daarentegen neemt langzamerhand af en als de bakker ophoudt met zijn zaak, sterft ook zijn oranjekoek-signatuur uit.
Van bovenaf gefotografeerd veranderen de gedecoreerde vierkante stukjes koek in frivole tegeltableaus. Door de opgespoten crème krijgen de zoete pronkstukjes bovendien een sculpturaal karakter, waarbij ieder subtiel verschil zich aan de kijker laat zien.
De serie bestaat uit 178 foto's (zowel de crème als de slagroom-oranjekoeken zijn gefotografeerd). Ze zijn allemaal op dezelfde manier vastgelegd, om zo een totaalbeeld van de Fryske Oranjekoeke anno 2013 te creëren. Een bijna oneindige reeks zorgvuldig gefotografeerde oranjekoeken, gemaakt door bakkers met elk hun eigen handschrift. De serie geeft een inzicht in de verschillen en overeenkomsten binnen onze provincie, verwijst naar onze tradities en legt dit culinair erfgoed voor de toekomst vast.
In 2015 waren de oranjekoeken te zien in het Fotomuseum in Den Haag.
Ook heeft het Fries Museum 9 oranjekoekfoto's toegevoegd aan hun collectie, deze zijn daar in 2013/2014 tentoongesteld.
Volg het project op Facebook en binnenkort op Instagram.
Oranjekoek also on Facebook!
[EN] Visual artist Marijke van Ruiten and I work alongside on a ongoing project in which we research the Frisian identity by means of photography. Using the well-known Frisian sober view, we work on a visual cross section of the province of Fryslân (NL). Starting with collecting oranjekoek from all Frisian bakeries.
Oranjekoek is a traditional Frisian cake with a long history. It is still consumed quite often by (almost) all Frisians, and they can have vivid discussions about which baker bakes the best oranjekoek or about if the traditional topping of butter crème or the more modern whipped cream is most yummy. They tend to make a detour for oranjekoek from their favourite baker and take a cake in the back of the car when visiting family outside the province.
Rear Fryske Oranjekoek. Nevertheless, every baker has it's own way of decorating the cake. Traditionally with butter crème and candied fruit, now with whipped cream and fresh fruits and chocolate decoration. The sweet showpieces have something rather sculptural as a result of the application of the cream. When viewed from the top, these decorated squares of cake seem to have affinity with tiles.
It can be concluded that although all oranjekoek is seen as typical Frisian by Frisians, every oranjekoek is somehow different too. By recording the oranjekoeken from all bakeries within the province, a complete image of Frisian Oranjekoek anno 2012 arises. An infinite series of oranjekoeken made by bakers, all of which have their own signature, possibly to be seen as a form of Frisian decoration.
The series provides us with an insight into the differences and similarities within the province, it refers to the Frisian traditions and captures this culinary heritage for the future.
